Groottecriteria verslaggeving: micro, klein, middelgroot en groot

Elke Nederlandse besloten- of naamloze vennootschap (BV/NV) moet volgens Titel 9 boek 2 BW jaarlijks een jaarrekening opmaken en deponeren.
De jaarverslaggevingregelgeving biedt met betrekking tot de inrichting van de jaarrekening en de deponeringsvereisten vrijstellingen en verlichtingen.
Deze vrijstellingen en verlichtingen zijn afhankelijk van de grootte van de vennootschap.

Een BV of NV valt in een van de vier verschillende groottecriteria: micro, klein, middelgroot of groot. Om te bepalen in welke groottecategorie een BV of NV ‘valt’ wordt gekeken naar drie criteria: totaal activa, totaal omzet en aantal werknemers. Samengevat komt dit op het volgende neer:

Een BV of NV valt in een bepaalde groottecategorie, wanneer het gedurende twee opvolgende boekjaren aan minimaal twee van de drie criteria in de tabel voldoet.

Let op!
Een steeds terugkerende vraag is de volgende: Als een BV of NV voor het tweede opeenvolgende jaar voldoet aan twee van de drie criteria, wanneer is dan de nieuwe categorie van toepassing? Is dat jaar 2 of is dat het jaar na jaar 2. Het antwoord op deze vraag is helaas jaar 2, ondanks dat pas na afloop van jaar 2 duidelijk wordt of/dat dit het geval is. 

Zeker in het geval een BV of NV van klein naar middelgroot gaat betekent dit dat op basis van de geprognosticeerde balans en resultatenrekening in jaar 2 al stappen gezet moeten worden richting rapportageverplichtingen en richting controleplicht!

Verschillen per categorie
De verschillen per groottecategorie zien bijvoorbeeld toe op het wel of niet verplicht laten controleren van de jaarrekening (vanaf middelgroot), vrijstelling voor het opstellen van een geconsolideerde jaarrekening (micro en klein) en verlichtingen bij te deponeren stukken (beperkte balans bij micro).

Voorbeeld van klein naar middelgroot
BV X heeft in 2021 een balanstotaal van 4 miljoen (= klein), een omzet van 25 miljoen (= middel groot) en 20 medewerkers (= klein).
In dat jaar voldoet de onderneming aan één van de drie criteria voor middelgroot en aan twee van de drie criteria voor klein.

De BV heeft in 2022 een balanstotaal van 8 miljoen (= middel groot), een omzet van 30 miljoen (= middel groot) en 35 medewerkers (= klein).
In dat jaar voldoet de onderneming aan twee van de drie criteria voor middelgroot.
Omdat gedurende twee opvolgende boekjaren aan de criteria voor middelgroot voldaan moet worden, geldt 2022 als zgn. “overgangsjaar” en blijft de onderneming in 2022 onder de categorie klein.
De BV heeft in/over 2022 derhalve nog geen wettelijke controleplicht en mag zoals zij gewend was een jaarrekening opmaken en publiceren met de vrijstellingen voor kleine rechtspersonen.

LET OP! Hier is het nu nu wel van belang om vooruit te gaan kijken wat de verwachtingen zijn voor 2023 om niet straks in 2024 voor onaangename verrassingen zoals controleplicht en uitgebreidere rapportageverplichtingen te komen te staan!

Als deze BV namelijk verwacht in 2023 weer met een balanstotaal van > 6 miljoen (= middel groot), een omzet van > 12 miljoen (= middel groot) en 48 medewerkers (= klein) en deze verwachting gerealiseerd wordt (of wordt overtroffen), heeft de BV in 2023 gedurende twee opvolgende boekjaren aan minimaal twee van de drie criteria voor middelgroot voldaan en valt de onderneming in categorie middelgroot. Voor en vanaf dat jaar !

Voorbeeld van middelgroot naar klein
Hetzelfde voorbeeld als van klein naar middelgroot, maar dan precies andersom geldt (dus ook inclusief het overgangsjaar waarbij twee van de drie criteria klein van toepassing is en de onderneming middelgroot blijft).

De BV heeft in/over 2023 dan nog steeds een wettelijke controleplicht en moet een volgens de regels van middel groot opmaken en publiceren.

De belangrijkse consequenties / verschillen van klein naar middel-groot: 

• de BV wordt wettelijk controleplichtig.
  dit betekent dat een controlerend accountant gezocht en aangesteld moet worden die een controleverklaring bij de jaarrekening dient te verstrekken;
• de jaarrekening verslaggevingseisen worden zwaarder.
  met name meer details om in de jaarrekening op te nemen én te publiceren bij de Kamer van Koophandel;
• consolidatie van deelnemingen
  de vrijstelling om een geconsolideerde jaarrekening op te stellen verdwijnt. ook dit betekent meer details om in de jaarrekening op te nemen en te publiceren bij de Kamer van Koophandel

Samenvattend betekent ‘groeien’ van klein naar middel-groot vooral veel gedoe wat tijd, aandacht en geld vraagt.

Juist omdat dit al onaangenaam genoeg kan zijn, is het van belang om een potentiele groei van klein naar middelgroot tijdig in het tweede boekjaar te onderkennen en een prognose van de verwachte te realiseren omzet en de te verwachten eindbalans op te stellen. Zodat waar nodig al gedurende jaar twee stappen gezet kunnen worden richting organisatie van de gewijzigde rapportageverplichtingen en controleplicht.  

Behoefte aan ondersteuning of om (kort) te klankborden?

Heeft u behoefte aan ondersteuning of wilt u (kort) hierover met iemand praten, klankborden of overleggen? Wij zijn graag bereid om u hierover vrijblijvend te woord te staan. Ook kunnen wij u waar mogelijk helpen en ondersteunen bij dit onderwerp of dieper met u op dit onderwerp ingaan.

Wij verrichten zelf geen wettelijke controles maar werken samen met een audit-only kantoor met kantoren in Den Bosch, Rotterdam, Sittard, Arnhem, Amsterdam en Enschede.